Harmen Jansen

theologie, kerk en samenleving

  • Home
  • Heiligenkalender
  • Mijn publicaties
    • Mozesboek
    • Artikelen
    • Overige boeken
  • Activiteiten
  • Kerk en Theologie
    • Kerk
    • Theologie
  • Opgemerkt
  • Geschiedenis
  • Heiligenkalender januari-april
  • Heiligenkalender mei-augustus
  • Heiligenkalender september-december

Symeon de Dwaas

Posted on 07/06/2020

Wij zijn dwaas omwille van Christus
1 Korintiërs 4: 10

6e eeuw, Syrië

De leukste heiligenlegende ooit is geschreven door Leontios van Neapolis, bisschop op Cyprus aan het begin van de zevende eeuw, vlak voordat de Arabische legers het Midden-Oosten overspoelen. Theoloog, reisondernemer, collega en plaatsgenoot Jan Hofstra (1945-2015) heeft een uitvoerige studie aan deze auteur en zijn geschriften gewijd. Aan het eind weet je het nog niet: is Het Leven van Symeon de Heilige Dwaas een verzonnen of een vernomen verhaal?

Symeon is een anachoreet, een kluizenaar. Daarvan waren er heel wat in de vierde en vijfde eeuw. Sommigen woonden jarenlang boven op een pilaar. Dit leven in strikte soberheid en afzondering is al vreemd. Maar Symeon kreeg na dertig jaar leven in de woestijn de roeping om nog een stapje verder te gaan. Hij moest met ‘wonderbaarlijke en bewonderenswaardige daden’ van krankzinnig gedrag het boze in de wereld bestrijden.

Plaats van handeling: de stad Emesa. Hij pleegt zijn intocht door met een dode hond aan een touw de poort door te gaan. Vervolgens verstoort hij een kerkdienst en gooit hij aan de ingang de tafels van koekverkopers om. Hij incasseert een pak slaag. Symeon, vrij van alle begeerte, danst met lichtekooien, loopt ongekleed het badhuis voor vrouwen binnen, doet zijn behoefte op de markt, leeft veertig dagen zonder voedsel maar eet dan op Witte Donderdag bonen. Hij loopt met een streng worstjes als stola om de hals de kerk in. Gedoopt in mosterd eet hij ze op. Mensen die hem bespotten smeert hij mosterd in de mond. Een man met vlekken op de ogen smeert hij die mosterd zelfs op de ogen. Door het dolle heen loopt de man dan alle dokters af tot hij tenslotte de raad van Symeon opvolgt om zich te wassen met azijn en knoflook. Zijn ogen zijn gezond! ‘Steel dan voortaan geen geitjes meer van de buurman.’ Symeon is helderziend en zijn gekkigheid heeft magische uitwerking. Zelf een schooier, bezorgt hij vijf van tien lanterfanten na gebed heerlijke broodjes die nooit meer opraken zolang ze niet meer op het slechte pad gaan. Drie worden monnik. Enzovoort. Mensen bekeren zich van overspel, diefstal, ketters geloof.

Het is duidelijk dat Leontios hem op Jezus vindt lijken. Juist een gesjeesde monnik weerspiegelt de dwaasheid van God die sterker is dan de wijsheid van mensen. Liefde doet soms idioot. Emesa heet nu Homs. Waar pater Frans van der Lugt in 2014 om het leven kwam die zo dwaas was niet op de loop te gaan voor terroristen.

(2020)

Posted in: Uncategorized | Tagged: Midden-Oosten

Haik Hovsepian Mehr

Posted on 03/06/2020

Ons geloof vraagt van ons het te delen met anderen. We dwingen niemand. Als we gasten hebben spreken we in hun taal en bieden we hen het beste dat we hebben.

*6 januari 1945, Teheran – † 19 januari 1994, Teheran

Iran staat dit jaar opnieuw in de top tien van de Ranglijst Christenvervolging van Open Doors. De christenen vormen in dit grote islamitische land maar een kleine minderheid, met oude rechten en zelfs enige zetels in het parlement. Het probleem zit vooral in de talrijke overgangen van moslims naar het christelijk geloof.
Een bekend slachtoffer van het Iraanse bewind van Khomeiny is de kerkleider Haik Hovsepian Mehr. Hij was van Armeense origine, dus lid van een oude etnische minderheid. Op zijn vijftiende sloot hij zich aan bij een Pinkstergemeente. In 1967 kreeg hij de leiding van een gemeente in een voorstad van Teheran. Toen hij in militaire dienst gelegerd was bij de Kaspische Zee stichtte hij daar een huisgemeente in Gorgan. Hij was een gedreven evangelist die met zijn charme en overtuigingskracht veel indruk maakte. Hij was ook een begenadigd muzikant die liederen in het Farsi vertaalde en zelf liederen schreef. Dat bleef zo na een tragisch verkeersongeluk waarbij er vier kinderen omkwamen, waaronder een van Hovsepian en zijn vrouw.
Na de islamitische revolutie zette hij zich in voor kerkelijke samenwerking en werd hij voorzitter en woordvoerder van de Iraanse Raad van Kerken. Hoewel hij als leider van een Pinksterkerk geen bisschop was, werd hij vanwege zijn rol wel zo genoemd.
Tekenend voor zijn onverschrokkenheid is dat hij in 1993 een van de slechts twee kerkleiders was die weigerde te verklaren dat zij niet onder moslims zouden evangeliseren. Hij sprak de regering aan op de rechten van religieuze minderheden zoals vermeld in de Grondwet van 1979 en stelde een gedetailleerd rapport op over de schendingen van de godsdienstvrijheid. De speciale vertegenwoordiger van de Verenigde Naties nodigde hij naar Iran uit om met de predikanten en regeringsfunctionarissen over deze schendingen te spreken.
Bovenstaand citaat komt uit zijn pleidooi voor zijn collega Mehdi Dibaj die ter dood veroordeeld was. Dibaj kwam vrij. Maar zelf werd hij drie dagen later dood gevonden. De regering beweerde dat het een daad van de Mudjahedien. Pas in 2001 werd bevestigd dat zijn dood onderdeel was van een reeks politieke moorden.
Verschillende familieleden zijn nog altijd actief in de internationale Pinksterbeweging van Iraniërs.

(2020)

Posted in: Uncategorized | Tagged: Midden-Oosten

Frans van der Lugt

Posted on 26/05/2019

Ik blijf bij mijn mensen, ik ben de herder van mijn schapen

*10 mei 1938, Den Haag – † 7 april 2014, Homs (Syrië)

Vijf jaar geleden is hij vermoord door gemaskerde mannen, mogelijk rebellen van Al-Nusra die Homs bezet hielden. Toen de bevolking was geëvacueerd voor het oorlogsgeweld, was hij gebleven, als laatste Europeaan in de stad die al sinds juni 2012 werd belegerd door de troepen van Assad. Er hadden duizenden christenen gewoond. Nu waren er nog 28 over. De toestand was zeer nijpend. De mensen trokken het groen tussen de stoeptegels vandaan voor nog wat soep. Pater van der Lugt vond dat iemand de achterblijvers bij moest staan, ongeacht hun religie, de meesten ziek, zwak, oud en armlastig. Hij wist dat het riskant was. In een videoboodschap voor de wereld had hij nog te kennen gegeven dat hij niet kon aanvaarden dat zijn mensen zouden verdrinken in een zee van honger.
Met deze trouw stond hij in een oude Jezuïetentraditie. De telg van een Haagse bankiersfamilie had bij Jezuïeten op school gezeten en was bij hen gebleven. Hij studeerde filosofie en in Libanon twee jaar Arabisch. Later volgden nog theologie, psychologie en psychotherapie, naast werk als leraar godsdienst en sport en studentenpastoraat en vormingswerk in Homs, Beiroet en Katwijk, en ook een Zen-retraite. Vanaf 1980 bleef hij voorgoed in Syrië. Zijn project Al-Ard was een boerderij voor kinderen en jongeren met een beperking die hij zelf met een oud busje ophaalde. Er werden groenten verbouwd, er was een keramiekwerkplaats en de wijngaard was goed voor jaarlijks vijftigduizend flessen wijn. Moslims en christenen konden er komen mediteren. Hij was ook betrokken bij de stichting van een vestiging van l’Arche, een leefgemeenschap met mensen met een beperking. Een ander groot initiatief was Masir: jaarlijkse meerdaagse trektochten door de bergen voor jongeren van alle geloofsovertuigingen en etnische groepen. Hij wilde mensen laten ervaren dat er heel wat meer is dat hen met anderen verbindt dan dat scheidt. Geloofsverschillen werden veel te veel aangedikt! Na een bombardement in 2012 belegde hij op Palmzondag in Homs een dienst met achtergebleven orthodoxe christenen en moslims, waarbij de imam preekte. Altijd was hij sober blijven leven. Op bezoek in Nederland haalde zijn familie hem eens over om een net pak te kopen. Bij vertrek bleef het hangen.
De burgeroorlog heeft intussen in Syrië meer dan een half miljoen doden opgeleverd. Van der Lugts leven blijft een bijzonder getuigenis van vasthoudende naastenliefde, solidariteit en afkeer van geweld.

2019

Posted in: Uncategorized | Tagged: Midden-Oosten, Syrië

Welkom op de weblog van Harmen Jansen
theoloog, predikant van de Protestantse gemeente te Winsum-Halfambt (Gr.)

Tweets by @HarmenGJzn Follow @HarmenGJzn

Heiligenkalender bevat de schrijfsels uit de rubriek 'Geloofsgetuigen' in Geandewei en Protestantse Kerkbode. Op alfabetische volgorde en kalendervolgorde. Gestart 1-1-2014

Email: dshjansen@gmail.com

portret verkleind

Copyright © 2023 Harmen Jansen.

Theme by ThemeHall.