Ik zal nooit spreken over wat echt is alsof het maar verbeelding is. Ik wil geen prediker zijn met fluwelen mond.

Volgens een schatting heeft hij 18.000 preken gehouden. Deze grote opwekkingsprediker stond aan de wieg van het Methodisme en daarmee van het hele evangelicale christendom. In de VS wordt hij gezien als een van de eerste blanken die ook voor zwarte slaven preekte.
George Whtiefield werd precies driehonderd jaar geleden geboren. Zijn moeder was een weduwe en runde een herberg. Op jonge leeftijd ontwikkelde hij een passie voor acteren en theater. Hij studeerde in Gloucester en Oxford en bekostigde de studie met nederige klusjes voor de gesitueerde studenten. Samen met de broers John en Charles Wesley vormde hij de ‘Holy Club’. Net als zij onderging ook hij een bekeringservaring, lente 1735. Zijn eerste grote opwekkingsbijeenkomst vond plaats in de buurt van Bristol met als publiek vooral mijnwerkers die niet bepaald een christelijke levensstijl hadden. Velen huilden na het horen van zijn preek en kwamen tot bekering.
Omdat de Britse kerken de deuren vaak sloten voor hem en de gebroeders Wesley vonden hun samenkomsten dan in de open lucht plaats. Met zijn enorme stem wist hij gevoel op te wekken bij grote menigtes. Dat hij scheel keek nam men voor lief. Soms ging de prediking van Whitefield gepaard met heftige taferelen bij zijn toehoorders. Zelf hechtte hij niet al teveel waarde aan dergelijke ‘twijfelachtige aanwijzingen’.
In 1738 bezocht hij de Verenigde Staten. Whitefield was samen met onder andere Jonathan Edwards een van de krachtigste stimulators van de First Great Awakening van 1740. Hij maakte ongekend lange tochten door de staten en preekte vaak dagelijks en groeide zo uit tot een echte celebrity. Tachtig procent van de Amerikanen moet hem hebben horen preken. Deze opwekking wordt wel gezien als een wegbereider van de Amerikaanse democratie: formele status en hoge opleiding werden minder belangrijk, persoonlijke ervaring raakte meer in tel. Benjamin Franklin, later een van de grondleggers van de VS, was trouwens een van Whitefields bewonderaars en vrienden, ook al had hij andere opvattingen.
Whitefield stichtte ook een kindertehuis in Georgia. Daar gold in die tijd een omstreden verbod op slavernij. Whitefield verdedigde de slavernij om economische reden, maar bepleitte wel een menswaardige behandeling en de bevordering van de geestelijke ontwikkeling van de slaven. Een blinde vlek? Hij zaaide wel het zaad van de gelijkheidsgedachte en zijn overlijden werd ook in zwart Amerika betreurd.
Hij had toen de oceaan dertien keer overgestoken. Er waren soms wel spanningen tussen de leiders van de beweging geweest geweest. Whitefield dacht calvinistischer over de leer van goddelijke uitverkiezing dan John Wesley. Een blijvende breuk werd het niet. Pas na hun dood vormden de methodisten een eigen kerkgenootschap.
Een biograaf noemt zijn werkzame leven één lange 31 jaar durende preek. Zoiets was nog niet eerder vertoond.