Wat is uw enige troost in leven en sterven? Dat ik met lichaam en ziel, zowel in leven en sterven, niet mijzelf toebehoor, maar het eigendom ben van mijn getrouwe Heiland Jezus Christus….

Kasper Olevianus: 10 augustus 1536, Trier – † 15 maart 1587, Herborn (Hessen)
Zacharias Ursinus: 18 juli 1534, Breslau – † 6 maart 1583, Neustadt an der Weinstrasse

Behalve de namen van Luther en Calvijn moest een beetje protestant op catechisatie altijd ook de namen van deze beide heren leren. Ze zijn namelijk de auteurs van de Heidelberger Catechismus (1562), 129 vragen en antwoorden om te memoriseren, eeuwenlang hét leerboekje voor de Nederlandse calvinisten en in sommige reformatorische kerken in ons land nog steeds. Het leverde stof voor duizenden zondagmiddagpreken. Nog voor het begin van de opstand tegen de Spanjaarden had het boekje zijn weg ook onder de protestanten van de Nederlanden gevonden. En vanaf de Synode van Dordrecht van 1618/19 tot en met de Kerkorde van onze Protestantse Kerk had het de status van belijdenisgeschrift.
Olevianus studeerde rechte en leerde op reis in 1558 Calvijn en zijn gereformeerde theologie kennen. In Trier begon hij daarna in reformatorische geest te preken. De bisschop wees hem uit. Keurvorst Frederik III van de Palts droeg de Reformatie een warm hart toe en benoemde hem tot professor dogmatiek aan de universiteit van Heidelberg en directeur van het predikantenseminarie. In 1562 kreeg hij de leiding van een kerk in Heidelberg. Hij hervormde de liturgie en schreef samen met zijn collega Ursinus de Catechismus. Hij wilde ook een strenge vorm van tucht in de kerk doorvoeren. Dat lukte niet. Wel had hij de hand in een onthoofding van een zekere Sylvanus wegens samenzwering met de Turken en hoogverraad.
Ursinus was geboren als Zacharias Bär in Breslau. Hij studeerde in het lutherse Wittenberg en aan de gereformeerde universiteiten in Straatsburg, Bazel, Lausanne en Genève. In Lyon en Orléans leerde hij Hebreeuws. Terug in Breslau streek hij met een pamflet over de sacramenten de lutheranen tegen de haren in. Ursinus werd verdreven en na een tussenstap in Zürich kwam ook hij in Heidelberg terecht. Na de dood van de keurvorst stak er een andere kerkelijke wind op en vertrokken beide professoren weer uit Heidelberg.
De vorm van de Catechismus was niet origineel: vragen en antwoorden over de betekenis van de Apostolische Geloofsbelijdenis, de Tien Geboden en het Onze Vader. Er waren voorbeelden van Luther, Calvijn en Rooms-Katholieke theologen. Uniek is onder meer de openingsvraag. Die gaat niet zoals in andere catechismussen over onze bestemming, maar over ons houvast. ‘Wat is uw enige troost in leven en sterven?’ En het antwoord is tijdloos.